De natuur snakte naar een plens regen zoals gisteren, vooral in het zuiden en westen. En er is nog meer regen in aantocht. Lagedrukgebieden hebben voorlopig veel meer invloed op ons weerbeeld dan de afgelopen weken. En in Zuid-Europa, waar de lente tot nu toe vrij gematigd was met regelmatig buien? Daar wordt het juist droog en zeer warm. In Spanje en Portugal kan volgende week lokaal de 40 graden worden aangetikt. De rollen worden dus omgedraaid.
Even wennen: Grijs en druilerig
De afgelopen 24 uur is op veel plekken in het westen en zuiden van het land 5 tot 15 millimeter regen gevallen. Niet uit een paar stevige (onweers)buien, maar door langdurige lichte tot matige regen. Het grijze en druilerige weer was voor de ondergetekende toch even wennen. Na weken van vrijwel altijd droog en zonnig weer, deed de reis naar huis ineens heel anders aan. In plaats van felle zonnestralen door de ruiten, stroomden de regendruppels nu over de ramen van de trein. Bushokjes en overkappingen op perrons werden weer eens door velen gebruikt. En het vlakke landschap in het Groene Hart deed verlaten, somber en nevelig aan. Ik bedacht me hoe lang zo'n ordinaire regendag toch alweer geleden was.
Even geen zonnestralen, maar regendruppels.
Hoewel ook ik niet de grootste fan ben van een nat pak na een fietsrit of stukje lopen, snakte de natuur wel echt naar de regen. Dat geldt dan met name voor jonge aanwas en ondiep gewortelde vegetatie. Want na een periode van bijna een maand waarin amper regen viel en bodemvocht in een razend tempo verdampte, begon het neerslagtekort ongekende vormen aan te nemen. Nu, in de laatste week van de meteorologische lente, is er even een adempauze voor de natuur. En dit keer niet door zware (onweers)buien, die soms wat teveel van het goede zijn, maar precies het type neerslag waar de bodem het meeste aan heeft.
Meer regen op komst
Ook vanochtend, onderweg naar Hilversum, regende het weer. Het begint zo weer wat te wennen. En hoewel het vanmiddag en morgen vaker droog is met tussen de wolken door ruimte voor de zon, keert het door hogedrukgebieden gedomineerde weerbeeld voorlopig nog niet terug. Een blik op de Europese weerkaart laat zien dat lagedrukgebieden de strijd op de Atlantische Oceaan hebben gewonnen. Hogedrukgebieden zijn alleen te vinden bij de Azoren, of boven Rusland. Niet in onze buurt dus, in tegenstelling tot de afgelopen weken, of zelfs maanden. Enkele uitzonderingen daar gelaten.
De Europese frontenkaart voor maandagmiddag.
Vooral dinsdagavond tot en met woensdagochtend kunnen we in Nederland weer een flinke plens regen verwachten. Een zone met matige regen en enkele (onweers)buien erachteraan, blijft dan boven ons land slepen. Er kan op grote schaal 10 tot 20 millimeter aan regen vallen, lokaal nog wel wat meer. De dagen daarna blijft het (licht) wisselvallig, maar zijn de hoeveelheden wat meer beperkt. Met de gevallen én verwachte neerslag neemt het neerslagtekort af, van zo'n 130 millimeter enkele dagen geleden naar circa 105 millimeter op donderdag. Er is dan geen sprake meer van een écht uitzonderlijk neerslagtekort, maar we blijven nog wel rond de 5% droogste jaren zitten.
Het landelijk gemiddelde neerslagtekort (bron: KNMI).
Hitte voor Spanje en Portugal
Niet alleen bij ons is het weer omgeslagen: ook in Spanje en Portugal is dat het geval. Maar dan precies andersom. Verliep een groot deel van de lente in het zuidwesten van Europa nog gematigd qua temperatuur en behoorlijk nat, komende week staat daar een eerste echte hittegolf op het programma. Voor een langere periode komen de temperaturen in het binnenland van Spanje en Portugal rond of boven de 35 graden uit. Vanaf donderdag komt regionaal zelfs de 40-graden-grens in zicht. Neerslag hoeven ze er de komende tijd ook niet meer te verwachten, op een zeer lokale onweersbui na.
De maximumtemperaturen komende donderdag in Spanje en Portugal volgens het ICON-weermodel (bron: Wetterzentrale).
Komt die warmte onze kant op?
Met de opbouwende hitte in Zuidwest-Europa is het natuurlijk de vraag of die warmte ook onze kant op komt. Het antwoord is voorlopig 'nee', in ieder geval geen tropische temperaturen van 30 graden of meer. Wel kunnen we er dit weekend wellicht een vleugje van meekrijgen. De warme lucht breidt zich dan wat verder uit en bij ons behoren warme dagen met een temperatuur van (ruim) 20 graden dan ook weer tot de mogelijkheid. Echter, één van de belangrijkste weermodellen — die van het Europese weercentrum — ziet zelfs dat niet helemaal zitten en laat een wat wisselvalliger en koeler weerbeeld zitten. Onzekerheid troef dus.
De 'bel' met warme lucht op 1,5 kilometer hoogte boven Zuidwest-Europa breidt zich richting komend weekend wat uit, maar hoe noordelijk is nog de vraag (bron: WXCharts).
