Het is een van de grootste milieuproblemen op dit moment: de enorme plastic soep in de oceanen. En het is ook niet zo maar op te lossen...
In de oceanen is het bijna niet te zien. Maar toch is het een van de grootste milieuproblemen van deze tijd: de plastic soep in de oceaan. Vele dieren sterven door het innemen van dit soort afval. Ook zorgt plastic voor strandvervuiling als het aanspoelt. Het grote probleem is dat plastic zelf niet of nauwelijks afbreekbaar is.
Oorzaak
De oorzaak van de enorme plastic soep is afval van mensen dat overal ter wereld wordt geloosd. Van de vervuiling komt 80% van het land, en 20% van de oceaan (bijvoorbeeld schepen).
Op het land draagt de mens het grootste deel bij. Al is het maar een plastic zakje dat je in een sloot achterlaat: via deze sloot stroomt het door naar een rivier om vervolgens de oceaan te bereiken. Ook industrie speelt een grote rol bij de plastic vervuiling.
Plastic vervuiling in de oceaan
Bedreiging voor dieren
Voor dieren is het plastic een grote bedreiging. Schildpadden zien het plastic vaak aan voor kwallen. Omdat kwallen de grootste voedselbron zijn voor schildpadden, komt het wel eens voor dat schildpadden het plastic opeten. Dit heeft vreselijke gevolgen voor de schildpadden.
Schildpadden zien groot plastic vaak aan als kwallen. Daardoor is het plastic gevaarlijk voor deze schildpadden.
Schildpadden kunnen ook verstrikt raken in plastic.
Ook voor vogels is het plastic een groot probleem. Kleine stukjes plastic aan het wateroppervlak kunnen door deze vogels aangezien worden als eten. Onderzoek van de Wageningen Universiteit liet zien dat 95% van alle vogels die onderzocht waren plastic in de maag had. Ook voor veel andere zeedieren is het plastic dodelijk.
Draaikolken van plastic?
Het overgrote deel van het plastic verzamelt zich in 'draaikolken' die zich net bij ten noorden of zuiden van de evenaar bevinden. Het is niet zo dat deze 'draaikolken' letterlijk vol zitten met plastic. Van boven is er dus ook niets te zien. Maar het water bevat zeker wel stukken plastic, van enkele meters tot milimeters in grootte. Genoeg om voor problemen voor dieren te zorgen.
De draaikolken van plastic bevinden zich net ten noorden en zuiden van de evenaar.
Gekoppeld aan hogedrukgebieden!
Deze draaikolken hangen samen met hogedrukgebieden die zich daar vrijwel permanent bevinden. Bijna altijd als je naar een weerkaart kijkt, zie je op die plaatsen hogedrukgebieden. Dat is ook wat in aardrijkskundelessen vaak de 'subtropische hogedrukgebieden' genoemd wordt.
De draaikolken in de oceaan hangen samen met hogedrukgebieden die daar vrijwel permanent zitten.
De plastic eendjes
In 1992 werd een groot 'experiment' uitgevoerd met plastic afval. Een schip dat vanaf Hongkong onderweg was naar de VS verloor in een storm een grote container met eendjes. Deze eendjes verspreidden zich via oceaanstromingen over de hele wereld. Sommigen kwamen zelfs helemaal terecht in Europa! Het voorbeeld laat mooi zien dat waar plastic afval ook gedumpt wordt, het kan zich overal in de wereld verspreiden.
In 1992 verloor een schip een container met eendjes. Deze eendjes kwamen letterlijk overal terecht!
Een van de 'verloren' eendjes.
Wat is er aan te doen?
Natuurlijk is voorkomen beter dan genezen. Dus gooi plastic weg in de vuilnisbak in plaats van het op straat of ergens anders weg te gooien. Daarmee kunnen we ervoor zorgen dat het probleem niet verergert. Helaas is er al veel plastic in de oceanen, dus daarvoor moeten andere oplossingen bedacht worden.
Een van de meest veelbelovende oplossingen is om een enorm, 100 kilometer lang V-vormig scherm aan het oppervlak van de oceaan te plaatsen dat een paar meter diep is. Plastic blijft tegen dit scherm hangen, terwijl dieren onder het scherm door kunnen zwemmen. Het voordeel is dat het systeem niet hoeft te bewegen: door de oceaanstroming stroomt het plastic naar de schermen toe. Het is hiervoor wel belangrijk dat het meeste plastic zich aan het oppervlak van de oceaan bevindt. In totaal zou het met deze methode zo'n 10 jaar duren om de helft van het plastic in de Stille Oceaan op te ruimen. Een ding is dus wel zeker: we zijn nog lang niet van het probleem af.
Meer weten? Bekijk dan de video!
