Dat de lucht in de atmosfeer warmt op, maar dat ook de oceanen ook opwarmen is bij minder mensen bekend. Het opwarmen van de oceanen gaat zelfs nog sneller en kan wel eens voor wereldwijde problemen zorgen.
Thermometer in oceaan
Over de hele wereld wordt de temperatuur gemeten van het water in de oceanen. De metingen worden verricht in de bovenste laag van het oceaanwater tot zo'n 2 kilometer diep. Dit doet men al sinds 1955. Al bijna 70 jaar wordt bijgehouden hoeveel warmer de zeeën en oceanen op de wereld worden. De warmte opname wordt uitgedrukt in zettajoules. Vanaf de jaren '80 van de vorige eeuw begon de warmte-opname te stijgen en is sindsdien niet meer gestopt. Zo werd in 2021 14 zettajoules meer warmte absorbeerd dan in het jaar 2020. Dit komt overeen met 28x het jaarlijkse energieverbruik van de mens wereldwijd! Net als de opwarming van de atmosfeer wordt ook de opwarming van de oceanen gelinkt aan het door de mens veroorzaakte verstoorde klimaat, waardoor ook oceanen worden getroffen.
De hoeveelheid warmte in oceaanwater neemt sinds de jaren '80 gestaag toe. Bron: Lijing Cheng e.a.
Impact
Lekker warm Noordzeewater. Veel strandgangers hebben daar in de zomer waarschijnlijk weinig moeite mee. Toch heeft het steeds warmer wordende oceaanwater wereldwijd grote gevolgen. Allereerst zet warm water, net als warmer lucht, uit naarmate het verder opwarmt. Dit betekent dus dat de zeespiegel extra kan stijgen naast het smelten van bijvoorbeeld de poolkappen en de gletsjers wereldwijd. Daarnaast stijgt niet alleen de gemiddelde temperatuur van de oceanen, maar ook hittegolven in het water kunnen extremer worden. Net als hittegolven op land, kan een hittegolf in het water ook grote gevolgen hebben voor dieren en planten in zee. Denk hierbij bijvoorbeeld aan koraalriffen die hun kleur verliezen en uiteindelijk uitsterven. Als gevolg daarvan zullen ook veel andere dieren verdwijnen die goed gedijen bij koraalriffen. Natuurlijk zorgt warmer zeewater ook nog eens voor een sneller smelten van zeeijs. Warm zee- of oceaanwater heeft ook nog eens direct impact op het weer. Het vocht en de warmte zorgt voor extra heftige stormen en orkanen met kans op nog meer neerslag en overstromingen.
Uitstervend koraal.
CO2-spons
Alle oceanen en zeeën wereldwijd zijn op het eerste gezicht een zegen voor het tegengaan van de opwarming van de aarde. Het gigantische wateroppervlak op aarde absorbeert namelijk 20 tot 30% van onze CO2-uitstoot. Toch is dit niet zo gunstig als het lijkt. Het gas CO2 reageert namelijk met zeewater waardoor het samen koolzuur vormt. Koolzuur zorgt voor een lagere Ph-waarde van het water, waar veel planten en dieren in de oceanen moeilijker in kunnen leven. Daarnaast zorgt warmer oceaanwater ook voor een slechtere opname van CO2. Dus hoe warmer het zeewater, hoe meer CO2 achterblijft in de lucht en hoe sneller de opwarming van de lucht, en daarmee ons klimaat, kan gaan.
