Het is warm en klam. Slapen lukt slecht. Het is een plakkerige tropennacht en je snakt naar wat verkoeling. Midden in de nacht moet het buiten genoeg zijn afgekoeld om even lekker de ramen tegen elkaar open te zetten. Zodra het raam open gaat, komt er onverwachts een klap warme lucht naar binnen. Die had je niet zien aankomen!
Heel gek is het overigens niet dat je het niet had aan zien komen. Zo'n zogenaamde nachtelijke heatburst is een zeldzaam verschijnsel. Zo kwam dit bijzondere fenomeen in de nacht van 18 op 19 augustus in het Tiroler Unterland voor. De temperatuur steeg daar binnen enkele minuten 5 tot soms wel 9 graden! Zoals bijvoorbeeld hieronder in St. Johann:
De temperatuur steeg in de nacht 5 graden in ongeveer een halfuur. Om dit voor elkaar te krijgen moeten alle meteorologische condities precies goed bij elkaar komen.
Heel veel is er nog niet bekend over het ontstaan van een heatburst, maar het moet ongeveer als volgt ontstaan: na een warme dag stort een zomerse onweersbui gedurende de nacht in. De onweerswolk drijft over koudere, maar drogere lucht. De regen verdampt in de drogere laag, die hierdoor dichter of "zwaarder" wordt. Hierdoor zakt deze lucht naar beneden. Dit in combinatie met de regen die valt, zorgt ervoor dat de dalende lucht een flinke snelheid naar beneden krijgt.
De dalende lucht warmt op en droogt uit. Aangezien warme lucht uitzet, verhoogt het zelf de druk naar beneden en dus ook de snelheid totdat de kolom lucht de grond raakt. Er vindt hierbij dan ook een significante wind toename plaats, zoals we overigens ook in de tabel hierboven kunnen zien.
Zo kan het dus gebeuren dat midden in de nacht de temperatuur plotseling met 9 graden stijgt en de luchtvochtigheid met 30% afneemt. Het geheel lijkt trouwens bijzonder veel op de vaak voorkomende downburst tijdens een bui. Het verschil in deze is dat bij een downburst koude lucht en regen ineens met flinke windstoten onder een bui uitkomen.
Een extreem geval van een heatburst vond plaats in Hobart (Oklahoma, VS). In de nacht van 6 op 7 juli 2016 steeg de temperatuur maar liefst 14 graden in iets meer dan een uur.
Er zijn ook meerdere meldingen wereldwijd van windstoten tijdens een heatburst die ruim over 100 km/uur schoten.
Al met al een zeldzaam, maar bijzonder verschijnsel!
