De grijze lucht van vandaag hebben we te danken aan bewolking met als brongebied de Noordzee. Een brongebied is erg belangrijk voor het ontstaan van een luchtsoort en bijbehorende kenmerken. Wanneer lucht zich bijvoorbeeld lange tijd boven land bevindt wordt het doorgaans steeds droger. Maar een luchtsoort die zich lang boven zee bevindt neemt (door verdamping) logischerwijs vocht op. De kans op wolkenvorming, evenals het ontstaan van mist neemt in deze luchtsoort dan ook toe. Overigens noemen we de luchtsoort met als brongebieden de zee en oceaan: maritieme lucht.
Egaal grijze Noordzee-bewolking (Nel van Es, Den Helder)
Rustig
Het is wel zo dat de lucht enige tijd boven het brongebied moet blijven hangen zodat het de tijd krijgt om waterdamp op te kunnen nemen. Dus het moet in deze gebieden niet hard waaien. Momenteel waait het ook niet hard in het Noordzeegebied. Een hogedrukgebied in de buurt van Schotland zorgt namelijk voor deze rustige condities. Dat niet alleen, het is ook verantwoordelijk voor het gesloten wolkendek. En dat komt dan weer door subsidentie. Huh, wat zegt u?
Hogedrukgebied in de buurt van Schotland zorgt voor rustig weer en een noordenwind.
Subsidentie
Bij een hogedrukgebied vinden zogenaamde grootschalige dalende luchtbewegingen plaats in de atmosfeer. Dit noemen we in de weerkunde: subsidentie. Wanneer de lucht daalt warmt het geleidelijk op. Op een bepaalde hoogte stokt de subsidentie (vaak rond 1,5 km hoogte) en juist op die hoogte ontstaat een warme luchtlaag. Deze warme luchtlaag werkt als een onzichtbare deksel op de lucht die zich daaronder bevindt.
Uitsmerende wolken door subsidentie.
Uitgesmeerd
Ook boven de Noordzee bevindt zich momenteel zo’n onzichtbare deksel op circa 1 tot 1,5 km hoogte. En wat gebeurt er vervolgens? Pal boven het oppervlak van het zeewater stijgt de (vochtige) lucht omdat het relatief warm is. Tijdens het stijgen koelt de lucht af en condenseert, met als resultaat: wolken. Dit kunnen stapelwolken (Cumulus) zijn, maar wanneer het stijgen van lucht over een groter gebied plaatsvindt ontstaan ondiepe wolkengebieden (Stratocumulus). Op het moment dat tijdens het wolkenvormingsproces de lucht de onzichtbare deksel tegenkomt stopt het stijgen van de lucht. De bewolking hoopt zich verder op en smeert zich helemaal uit. Elk mogelijk gaatje voor de zon verdwijnt hiermee.
Zwakke noordenwind en een lucht gevuld met Noordzee-stratocumulus (Erica van Leeuwen, Wilhelminadorp)
Noordenwind
De zwakke noordenwind heeft deze uitgestrekte ‘Noordzeewolken’ nu over ons land geblazen en we zijn er nog niet vanaf. Daarvoor moet de wind uit een andere hoek gaan waaien. Zolang de wind uit het noorden blijft waaien is de kans op de aanvoer van Noordzeewolken groot. Pas later deze week en in het weekend draait de wind geleidelijk meer naar het oosten en uiteindelijk naar het zuidoosten. De aangevoerde lucht, met als brongebied het vasteland is droger en opklaringen zullen dan terrein winnen.
Aan de westkust een paar gaten, maar verder een gesloten (Noordzee)wolkendek boven Nederland en België (1-9-2021 12:00 uur)
Nazomerweer
Dat niet alleen zodra de wind meer uit het zuiden gaat waaien wordt het ook warmer. Vanaf zondag wordt het regionaal in het zuiden van het land 24 graden en in de nieuwe week zijn ook zomerse waarden van 25 graden mogelijk. Dit warmere weer wordt bijgestaan door een vrij zonnig weerbeeld. De kans op een bui is klein, dus het zal de meeste tijd ook droog blijven. We moeten dus nog even geduld hebben met de grijze Noordzeewolken; er gloort licht aan de horizon.
Temperatuurpluim: vanaf zondag wordt het warmer... (bron: Buienradar)
... en zonniger (bron: Buienradar)
