Ook in de Alpen is het al een tijdje extreem zacht weer en daarbij ook nog eens vrij droog. De dalen zijn groen, sneeuw op de lagere pistes is spaarzaam en van slechte kwaliteit. Precies in de kerstvakantie is het afzien voor de vele wintersporters. Richting het einde van het weekend gloort de kans op een weeromslag met regelmatig neerslag. In deze blog een blik op de huidige en komende situatie in de bergen.
Afzien in de bergen, de dunne strook uitgereden sneeuw in een groene omgeving is een triest beeld. foto Hans ter Braak in Mittelberg
Recordzacht, mede door föhn
De afgelopen periode, en ook trouwens deze week, staat het weer in de Alpen onder invloed van hogedruk boven het zuiden en zuidoosten van Europa. Dit hogedrukgebied hield/houd storingen op afstand of ze waren dusdanig verzwakt dat neerslag van betekenis, en dus ook grootschalige sneeuwval, uitbleef. Onder aanvoering van een zuidwestelijke stroming ging de vorstgrens in de bergen steeds verder omhoog. Afgelopen weekend trok de zuidwesten wind dusdanig aan dat er een föhn ontstond aan de noordzijde van de Alpen. De lucht botst aan de zuidzijde van het Alpenmassief tegen de bergen en gaat stijgen. Door de stijging koelt deze lucht af en ontstaat er door condensatie wolken en in dit geval ook regen. Aan de noordzijde daalt deze inmiddels uitgedroogde lucht snel, en omdat deze zo droog is kan de lucht snel opwarmen. Er ontstaat een warme, vlagerige wind: föhn. Onder die omstandigheden werd het op nieuwjaarsdag voor het eerst sinds de metingen in Zwitserland 20(!) graden. 
Het twitterbericht van de Zwitserse meteodienst
De condities in de Alpen zijn dan ook verre van winters en de sneeuwcondities op de geopende pistes zijn zeer wisselend. Boven de 2000 meter zijn de condities op de pistes over het algemeen prima tot goed. Zeker daar waar geen regen is gevallen rond de kerstdagen. Onder de 2000 meter zijn de condities op de piste vaak slecht met ijsplaten en een dunne laag sneeuw met temperaturen boven het vriespunt. De dunne strook uitgereden sneeuw op de pistes in de dalen zijn een triest beeld. Het is voor de wintersporter goed opletten tijdens de afdalingen met deze toch wel verraderlijke tot slechte condities. Helaas zijn er al meerdere ongelukken gebeurd en ook waarschuwt de skibond voor de slechte sneeuw. Advies is om afstand te houden en elkaar de ruimte te geven op de beperkte hoeveelheid sneeuw. Vermijd ook hoge snelheden, de remweg is namelijk langer dan op verse sneeuw. Ten slotte vermijd de moeilijke pistes en stop eerder om fouten bij vermoeidheid te voorkomen.
Beetje sneeuw op komst komende dagen
Vandaag weet een verzwakt neerslaggebied de noordkant van de Alpen te bereiken. Boven de 1400 meter aan de noordkant en 1600 meter in de Franse Alpen valt de neerslag als sneeuw. Toch worden grote hoeveelheden niet verwacht: 1 tot 5 centimeter. Lokaal valt in de centrale Alpen tot 10 centimeter. De temperaturen liggen dinsdag overdag rond het vriespunt aan de noordzijde tot 3 of 4 graden in de Franse en Italiaanse Alpen. In de loop van de middag en vroege avond trekken vanuit het westen de eerste opklaringen de Franse Alpen binnen.
Woensdag start met ruimte voor de zon afgewisseld met wat wolkenvelden. In de loop van de dag wordt de bewolking vanuit het noordwesten steeds dikker en trekt de wind aan. Op de bergtoppen ten noorden van de Alpenhoofdkam kunnen windstoten tot 70 km/h voorkomen. Lokaal valt uit de dikkere bewolking in het noorden wat neerslag op de berg. Boven de 1500 tot 1700 meter valt de neerslag als sneeuw, maar het gaat wederom niet om grote hoeveelheden. Daarbij blijft het zacht met temperaturen op 1500 meter hoogte die variëren tussen 2 graden in het oosten van de Alpen tot 4 graden in het westen.
De toenemende bewolking op woensdag kondigt neerslag aan die op donderdag gaat vallen. De sneeuwvalgrens zakt van 2000 meter naar ongeveer 1500 tot 1700 meter. In het midden van Oostenrijk kan deze lokaal nog wat lager uitvallen. Opnieuw gaat het om relatief kleine hoeveelheden sneeuw die zich beperkt tot de noordkant van de Alpen: 1 tot 5 centimeter. Rondom Vorarlberg lokaal tot 10 centimeter.
De berekende totale sneeuwval in centimeter tot en met donderdag
Straalstroom boven de Alpen
Tegen het einde van het weekend lijkt de straalstroom pal boven de Alpen te gaan slingeren. De straalstroom is een harde wind op grote hoogte in de atmosfeer, aangewakkerd door het verschil in temperatuur tussen de evenaar en de pool. Deze snelweg van wind voert de ene na de andere storing aan. Dit zou betekenen dat het droge weer verleden tijd gaat zijn en er eindelijk weer neerslag en dus ook sneeuw van betekenis gaat vallen.
De straalstroom slingert tegen het einde van het weekend meerdere storingen richting de Alpen
Het is niet zo dat de Alpen met deze weersomslag direct de winter in duiken. Door de slingerende straalstroom kan de koude lucht de Alpen niet direct of langdurig bereiken. Simpel gezegd vind je de koudere lucht aan de noordkant, en de zachtere lucht aan de zuidkant van de straalstroom. Afhankelijk van hoe deze over de Alpen slingert wisselen koudere en zachtere lucht elkaar af. Feit is in ieder geval dat er een neerslagrijke omslag aan zit te komen. Voor de hoger gelegen delen is dit sowieso goed nieuws. De Franse Alpen zullen gezien hun hogere ligging weer wit kleuren. Voor de lagere pistes in Oostenrijk is de verwachting wat betreft de sneeuwvalgrens nog wat onzeker. Maar er is een goede kans dat ook daar de dalen weer wit zullen kleuren.
De totale verwachte sneeuwval tot en met maandag, lokaal in Zwitserland al meer dan een halve meter
Voor de laatste weerberichten van de wintersportgebieden klik hier.
