Actueel

IJsheiligen op komst

Willy Bonnink, Winterswijk

Over een paar dagen begint IJsheiligen. Daarna mogen de vorstgevoelige planten weer naar buiten. Maar hoe zat het ook alweer met IJsheiligen? Je leest het in deze blog.

IJsheiligen

Vorstgevoelige planten mag je pas na IJsheiligen buiten zetten is een bekend tuinweetje. Anders lopen de planten het risico om kapot te vriezen. IJsheiligen is de periode tussen 11 en 14 mei. Deze dagen zijn gebaseerd op de verjaardagen van een viertal Katholieke Heiligen. Over het algemeen wordt aangenomen dat er na deze dagen, geen nachtvorst meer voorkomt. 

0820fd88-733f-4c39-bf55-82365dff46cf.jpg

De vier IJsheiligen (Llorenzi via Wikipedia).

De naam, IJsheiligen, is aan de vier katholieke heiligen Mamertus, Pancratius, Servatius en Bonifatius van Tarsus gegeven omdat hun naamdagen van 11 tot en met 14 mei zijn. In het verleden trad er vaak nachtvorst tijdens deze periode op. Vandaar dus "IJs"-heiligen.
Leerlingen van Galileo hebben de "mythe" van vorst rond de IJsheiligen bevestigd door de weerpatronen van de meimaand van 1655 tot en met 1670 te onderzoeken. Ook nu is het nog een van de bekendste begrippen in de volksweerkunde.
In sommige landen is er nog een 5e heilige. Namelijk, Sophia van Rome. Haar dag valt op 15 mei.

Marjan den Boer, Wijnandsrade.jpgNachtvorst. Foto: Marjan den Boer, Wijnandsrade

Nachtvorst

Nachtvorst is de temperatuur gemeten op klomphoogte ofwel 10 cm boven de grond. Doorgaans wordt de laagste temperatuur gemeten een half uur na opkomst van de zon. De bodem heeft dan maximaal de tijd gehad om af te koelen en de zon heeft dan nog niet voldoende kracht om de aarde te verwarmen. De lucht boven de bodem koelt door uitstraling sneller af dan de lucht op 1,5 meter. Hierdoor gebeurt het vaak dat de gemeten grastemperatuur lager is dan de normale temperatuur.
Gevoelige planten worden vaak afgedekt met zeil of dekens om ze beschermen. Het afdekken verhindert het uitstralen en hierdoor dus ook het afkoelen. Bedekte planten zullen eerder nachtvorst overleven.

Gemiddeld komt in mei 3 x nachtvorst voor. Gedurende de zomermaanden gebeurt het doorgaans ook een aantal keer per jaar. Al is in de periode 20 juli tot 21 augustus nog nooit nachtvorst geconstateerd. Vanaf september neemt de kans op nachtvorst weer toe, met natuurlijk veel kans hierop in de herfst en winter. Kortom, vorst in mei is helemaal niet gek en kunnen de vorstgevoelige plantjes tot na ijsheiligen beter beschermt blijven.  

8bb47ca6-0513-44ff-b3f9-d54f69264237.jpg
De kans op nachtvorst wordt langzaam steeds kleiner.

Pluim

Voorlopig gaat het ook niet meer vriezen volgens de pluimverwachting. Al is het tot die 20 juli niet uitgesloten dat het een keer tot nachtvorst komt. Dan zijn er echter wel ideale omstandigheden nodig. In de grafiek hierboven zien we dat door de klimaatopwarming de kans op nachtvorst wel steeds kleiner wordt.
pluim.pngVoorlopig geen vorst in De Bilt.


05-05-2024 om 10:00 door Martijn Dorrestein

Een moment geduld aub...
Een moment geduld aub...